İshal

Halk dilinde “ishal”, tıp dilinde “diare” olarak adlandırılan bu sendrom genellikle yaz aylarında karşımıza daha sık çıkmaktadır. Tedavi edilmediğinde ölüm ile bile sonuçlanabilen bir vakadır. Dünyada 5 yaşından küçük çocuklarda zatüreden sonra ikinci ölüm sebebi ishaldir ve yılda yaklaşık 1,5 milyon bebek ishalden ölmektedir. Az gelişmiş ülkelerde ishalden ölüm oranları daha fazladır bunun nedenleri ise; temiz suyun eksikliği, kanalizasyon suyunun içme suyuna karışması başlıca sebeplerdir.

İshal Nedir?

İshali kısaca sulu dışkılama olarak açıklayabiliriz yani büyük abdestin sulu olarak dışarı atılması. Kalın bağırsakta sıvının yeterince emilmemesinden dolayı bu sıvının kalın bağırsaktan sonra dışkı ile sulu bir şekilde atılmasıyla meydana gelmektedir.

Tıpta ishal bir hastalık olarak değerlendirilmemektedir. İshale neden olan bir çok sebep bulunmaktadır. İshal bu sebeplerden dolayı meydana gelen bir semptomdur. Bu yüzden ishale sebebiyet veren ana etken bulunup tedavi edilerek ishal durumu ortadan kaldırılabilmektedir.

İshal İçin Hangi Doktora Gidilir?

Günde 200 gramdan fazla sulu dışkılama ve aşağıda belirtmiş olduğumuz ishal belirtileri var ise İç Hastalıkları (Dahiliye) uzmanından en kısa zaman zarfında randevu alıp ishale neden olan sebebi ortaya çıkarmak gerekmektedir.

İshal Belirtileri Nelerdir?

• Sulu dışkılama
• Büyük abdestini tutamama
• Ara ara kramp şeklinde karın ağrısı
• Bulantı
• Kusma
• Halsizlik
• Uyku Hali

Nedene bağlı olarak ateş ve kanlı dışkılama da ishal belirtilerine eşlik edebilir.

İshal Sebepleri Nelerdir?

İshal mikrobik olarak meydana gelebileceği gibi başka bir çok sebepten dolayı da oluşabilmektedir. En sık görülen ishal sebebi mikrobik ishallerdir. Yaz aylarında sık görülmesinin sebebi mikropların, bakterilerin, parazitlerin sıcak ortamda üremesi çoğalmaktadır, su ve besinlerle bulaşabilmektedir. İshale neler sebep olur, bazılarını aşağıda maddeler halinde sıralayalım.

• Besin zehirlenmeleri
• Mikroplar, parazitler, bakteriler
• Aşırı beslenme
• Aşırı C Vitamini alımı
• Magnezyumun fazla alımı
• İlaçlara bağlı yan etkiler
• Bağırsak hastalıkları
• Müshil kullanımı
• Aşırı ve ani ısı değişimleri

Yaz İshallerinden Korunmanın Yolları Nelerdir?

• Yiyecekler iyice yıkanmalı
• Pişmemiş gıdalar yenmemeli
• Temiz su içilmesine dikkat edilmeli, denetimsiz içme sularından uzak durulmalı
• Kişisel temizliğe dikkat edilmeli, özellikle eller sık sık yıkanmalı
• Umumi tuvaletleri kullanırken çok dikkat edilmeli

İshal Diyeti Nasıl olmalıdır?

İshalde çok sıvı kaybedildiğinden dolayı en başta sıvı alımının arttırılması gerekmektedir. Kaynatılmış su, ayran, asidi alınmış maden suyu, şekersiz açık çay içilmelidir. Haşlanmış patates, yağsız makarna ve pilav, yağsız çorbalar, yağsız haşlanmış et ve tavuk, yağsız ızgara köfte, yağsız peynir, yoğurt, ekmek, havuç püresi, şeftali, muz, elma yenilebilir.

İshal Tedavisi

İshal genelde zararsız olsa da bazı durumlarda tehlikeli olabilmekte ve ciddi hastalıkların habercisi olabilmektedir.

Öncelikle meyve ve sebze tüketimini kesmek gerekmektedir. Bol sıvı alınarak kaybedilen sıvı açığı giderilmelidir. Şayet ishaliniz 24 saatten fazla sürdüyse, karında veya makatta şiddetli ağrı varsa, ateşiniz çok yüksekse, dışkılamada kan bulunuyorsa, dışkı rengi katran renginde ise vakit kaybetmeden yukarıda belirtmiş olduğumuz bölüme gitmelisiniz.

İl olarak şikayetleriniz dinlenip fizik muayeneniz yapıldıktan sonra gerekirse doktorunuz dışkı örneği, kan testleri, açlık testi, sigmoidoskopi veya kolonoskopi isteyebilir. Bu testlerin sonucunda uygun tedaviye başlanacaktır. Çoğu ishal vakalarında bu testlere gerek kalmadan antibiyotik veya sadece ishal diyeti ile tedavi edilebilmektedir.